از گیاهان دارویی به اشکال داروهای خانگی، داروهای بـدون نیـاز بـه نسـخه OTC و مـواد اولیه کارخانه های داروسازی بطور وسیع در کشـورهای توسـعه یافتـه و در حـال توسـعه استفاده میشود که در بازار جهانی دارو سهم قابل ملاحظه ای دارند . بدین دلیـل تـدوین یـکدستورالعمل شناخته شده بین المللی جهت کنترل کیفیت آنها ضروری به نظر میرسد.
مجمع جهانی بهداشت در قطعنامه های خود از جملـه 33.31 WHA سـال 1978 ،WHA 33.40 ســال1978 ،43.WHA42 ســال1979 بــر لــزوم اســتفاده از تکنیکهــای مــدرن و استانداردهای متناسب قابل اجرا در جهت کنترل کیفیت گیاهان دارویی تاکید کـرده اسـت. در این دستورالعمل یکسری از آزمایشهای انجام کنترل کیفیت مواد گیاهان دارویی تشریح شده است.
اساساً این آزمایشها جهت استفاده در آزمایشگاههای اداره ملـی کنتـرل دارو در کشـورهای در حال توسعه به منظور تکمیل آزمایشهایی که در فارماکوپه جهانی تنها بـرای چنـد داروی ضروری ذکر شده در لیست سازمان بهداشت جهـانی تشـریح شـده اسـت، طراحـی گردیـدهاست. این دستورالعمل حاوی فارماکوپه گیاهان دارویی نیست، اما کلکسـیونی از فرآینـدهای آزمایشگاهی را فراهم آورده است تا بستری باشد جهت تدوین اسـتانداردهای ملـی بـر پایـه شرایط بازار داخلی با توجه به قوانین و مقررات ملی موجود
اثر درمانی داروهای گیاهی وابسته به حضور مواد موثره در غلظت مناسب وهمچنین عدم وجود مواد سمی و مضر در فراورده گیاهی می باشد. با استفاده از فرایندهای استاندارد کردن، صحت شناسایی، ایمنی، کارایی، اثربخشی، پایداری و اطمینان از وجود مقدار معین مواد موثره در محصول گیاهی حاصل می شود. استاندارد کردن باید در همه زمینه ها از مطالعه و کشت گیاه دارویی تا کاربرد بالینی را در برگیرد. ترکیبات گیاهی باید عاری از آلودگی های میکروبی و شیمیایی باشند.
معمولا خارج کردن همه آلودگی ها ممکن نیست بنابراین باید تا حد امکان محدود شوند . آلودگی هایی مثل میکروارگانیسم ها، فلزات سنگین، آفت کش ها و ... می توانند در کیفیت ، ایمنی و کارایی داروهای گیاهی دخالت کنند. آزمون هایی برای تعیین باقیمانده آفت کش ها، عناصر سمی و روش شمارش میکروبی برای به حداقل رساندن اثرشان در محصول نهایی صورت می گیرد. روش های کروماتوگرافی و اسپکتروفوتومتری نقش مهمی در کنترل کیفیت داروهای گیاهی بازی می کنند. با توجه به اهمیت روش های استاندارد سازی در کنترل کیفی گیاهان دارویی و فراورده های آنها مرکز تحقیقات سیف وی به بررسی روش های مختلف استاندارد سازی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی از جنبه های فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی وزیستی و صدور گواهینامه های معتبر کیفیت پرداخته شده است.
بخشی از خدمات آزمون
- آزمون اندازه گیری مواد موثره داروهای گیاهی و گیاهان دارویی
- کنترل برچسبگذاری مطابق ضوابط وزارت بهداشت
- آزمونهای فیزیکوشیمیایی و دستگاهی
- صدور گواهی COP و مطابقت با آنالیز و استانداردهای بین المللی
- آزمونهای میکروبیولوژی
- آزمونهای سم شناسی و فلزات سنگین
- آزمون های مطابقت با ضوابط وزارت بهداشت ایران